Chỉ Dã - Giảm Chế
Sự lý tiêu biểu vận hành tượng Tiết
1 Nước (Khảm) ở trên đầm (Đoài) thì phải tràn, phải chảy ra, giảm bớt đi nhưng vẫn còn giữ lại ngang miệng đầm. Nên Tiết là phát ra, chảy ra, đổ ra, nhưng cũng còn giữ lại nên gọi là tiết độ, chừng mực, điều độ, điều tiết, tiết kiệm,…
Gọi là: Trạch thượng hữu thủy chi tượng: Tượng trên đầm có nước”
2 Ngăn giữ kềm hãm (Khảm) lời nói (Đoài), là hình ảnh kềm bớt lời nói, nói đúngmực, nó i vừa phải, vừa đủ, nói chừng mực, không quá giới hạn…
TIẾT: hạn chế sự phát ngôn, không phát biểu bừa bãi, vạ miệng, thần khẩu hại xác phàm, gò bó, quy định, hạn định, kiểm duyệt, cấm đoán, ép cung, oan sai, giảm chế,ống hãm thanh, ràng rịt, siết chặt lại, dây cương, dây xỏ miệng bò (dây hàm) dây nịtquần, đồ lót, đồ bó ôm, khớp mõm (chó), cùng số 08, bắt nhốt, giam giữ, thận trọng trong lời ăn tiếng nói, phải biết giữ miệng (vạ miệng),…
3 Khảm là giữ lại (Khảm), Đoài là cái đẹp, là giữ gìn cái đẹp, là hình ảnh sinh hoạt trong đời sống có khuôn phép điều độ tiết chế về nhiều mặt để giữ gìn sức khỏe, văn hóa, tình cảm, tình dục, giải trí…
4 Cửa (Đoài) được ngăn giữ lại (Khảm) là màn che, là tấm sáo che chắn, ngăn giữ, ngăn chặn, ngăn ngừa…là hình ảnh thiếu nữ được ngăn giữ chốn khuê phòng, sống trong sự giới hạn chừng mực nề nếp nào đó…gọi là tiết hạnh
5 Tiết là ngăn giữ có chừng mực chứ không tuyệt đối như Thuần Cấn. Nghĩa lớn của Tiết là giảm bớt đi chứ không mất hẳn, vì Đoài là xuất ra, nhưng gặp Khảm thì giữ lại, tuy giữ lại nhưng vẫn tiết ra được phần nào…tiết độ
6 Nước (Khảm) ở ao hồ (Đoài).
TIẾT: nước đọng ao tù, nước trong ruộng ao, nước đục, đất ruộng, người trong cảnh tù tội, nô lệ, giới hạn, ranh giới, biên cương, ngăn ngừa, ngăn chặn, ngăn giữ, người làm việc ngăn nắp, nhiều thì tràn, điều tiết, tiết canh, điều độ, hồ chứa nước thủy điện đều tiết nước. Trạch thương hữu thủy: trên đầm có nước.
7 Sự vui vẻ, đẹp (Đoài) bị kềm hãm (Khảm).
TIẾT: chân thiên mỹ không thể hiện được, vua chúa kềm kẹp dân chúng, phong kiến, tự do bị hạn chế, tự do trong quy luật, tự do trong pháp luật, gia giáo, chừng mực, chuẩn mực, tiết độ, tiết dục, độ số, biên số độ (độ giao động trong số học), thủ tiết, tiết trinh, tiết hạnh, thủ tiết thờ chồng,…
8 Lời nói (nội Đoài) tự gìn giữ, kềm chế không thể hiện ra (ngoại Khảm)
TIẾT: khó nói nên lời, khó giải thích được, khó giải tỏa những điều trong lòng, giữ gìn trong lòng, có tâm sự riêng, có nỗi lòng, kềm chế, neo lại, thắng lại, đóng lại, khóa lại, tiết kiệm, hà tiện, chuyện uẩn uất (khúc) không nói được,…
Đạo lý của Tiết trong thiên nhiên và xã hội loài người
- Trong thiên nhiên nhờ có Đạo Tiết nên mọi vật mới có sự giới hạn ngăn giữ, ở mứcv ừa phải, không hữu dư và bất túc…
- Giàu quá giàu, không thể giàu hơn được nữa là tới mức giới hạn của sự giàu. Thọ quá thọ không thể thọ được nữa (ngay cả tuổi thọ của Bành Tổ cũng đến khoảng 800 năm!).
- Mỗi quốc gia đều có ranh giới, biên cương, lãnh thổ (Nam Quốc Sơn Hà Nam Đế
Cư). - Nếu không có Đạo Tiết thì khỏi cần tiết dục, tiết chế, tiết kiệm, tiết độ,…
- Không cần phải sống điều độ, không chế được máy điều hòa nhiệt độ,…
- Quả địa cầu sẽ lệch ra khỏi quỹ đạo.
- Nhờ có Đạo Tiết mà có sự giảm nắng nóng gay gắt, cái lạnh khắc nghiệt để có khí hậu ôn hòa hơn.
- Hệ bài tiết vừa đào thải chất độc ra ngoài và vừa giữ lại những chất có lợi gọi là vừa bài vừa tiết tức là vừa thải ra vừa giữ lại…
- Sự vận hành của Trái Đất quanh Mặt Trời tạo nên bốn mùa nóng lạnh khác nhau, có giới hạn ranh giới giữa các mùa Xuân – Hạ – Thu – Đông nên gọi là thời tiết. Trong năm được chia ra 24 đoạn nhỏ gọi là 24 tiết khí.
- Trinh tiết là giữ gìn nguyên vẹn, Tiết hạnh là giữ gìn hạnh đức cho tròn.
- Nhờ có Đạo Tiết nên biết sống theo qui định, định chế của pháp luật, của xã hội. Biết làm việc vừa sức, biết tiết dục.
- Nhờ có Đạo Tiết mới biết lo kềm chế sự giận dữ, kiềm chế vui say nhục dục. nếu không say men chiến thắng sẽ dẫn đến nhiều sư lố bịch hoặc nhiều sai lầm đáng
tiếc! - Tri túc tiện túc, đãi túc hà thời túc; tri nhàn tiện nhàn, đãi nhàn hà thời nhàn. Biết tri túc tri nhà (biết đủ là đủ, biết nhàn là nhàn)
Âm dương lý
- Ta được giữ lại – Ta bị giữ lại.
- Ta bị kiềm chế – Ta được kiềm chế.
Tính tình
- Tính chừng mực, điều độ, vừa phải, không quá tốt không quá xấu…
- Ít nói, ít giao thiệp, ít hòa đồng, ít gần gũi,…
- Có giới hạn trong giao tiếp, có giới hạn nghiêm khắc với bản thân…
- Biết kiềm chế bản thân, kiềm chế nóng giận…
Ngành nghề
- Các ngành điều tiết giao thông, điều tiết thông lưu…
- Khoa bài tiết, tiết niệu…
- Phối khí tiết tấu nhạc…
- Sản xuất mành lưới, lược, vợt…
Hình ảnh cụ thể
- Cửa lưới ngăn muỗi
- Màn cửa, vách ngăn
- Ranh giới, mức định, giới hạn, chỉ tiêu…
- Khẩu trang, nịch ngực, nghệ thuật bó chân
- Bộ điều hòa khí (bình xăng con), pep dầu xe hơi
- Biến trở điều tiết dòng điện
Thời vận
- Thời Tiết là lúc bị giảm chế, không được trọn vẹn
- Là lúc phải ngăn ngừa, xem chừng, phòng ngự
- Thời lúc bị chế tài, giảm lực, yếu sức
- Cần phải tiết kiệm, tiết độ, tiết chế các chi tiêu
Ca dao
“ Phận gái tứ đức vẹn tuyền
Công, dung, ngôn, hạnh giữ gìn chớ sai”
“Có ngăn có nắp”
“Lão lai tài tận”
“Chim khôn bớt lông, người khôn bớt lời”
“Chồng giận thì vợ bớt lời
Cơm sôi nhỏ lửa một đời không khê”
“Đêm khuya lặng gió thanh trời
Khuyên chàng bớt ngủ nghe lời em than”
“Thêm bạn bớt thù”
“Lổ nhỏ đắm thuyền”
Ý nghĩa đối đãi tượng Tiết - Hoán : phép quay trục
TIẾT
Chỉ dã. GIẢM CHẾ. Ngăn ngừa, tiết độ, chừng mực, kiềm chế, giảm bớt, nhiều thì tràn. Trạch thượng hữu thủy chi tượng: Tượng trên đầm có nước; tiết ra, nước trên đầm tràn ra nhưng cũng còn giữ lại phần nào, nên gọi là giảm bớt thôi.
HOÁN
Tán dã. LY TÁN. Lan ra, tràn lan, nổi trôi, tán thất, trốn đi xa, lánh xa, thất nhân tâm, hao hớt. Thủy ngộ phong tắc hoán tán chi tượng:Tư ợng nước gặp gió thì phải tan phải chảy; phân ly, đi xa.
 |  |
|---|---|
Giữ lại | Tràn lan |
Chừng mực | Phung phí |
Định mức | Vô định |
Vừa phải | Phóng túng |
Điều độ | Xả láng |
Tiết kiệm | Phung phí |
Hà tiện | Rộng rãi |
Ngăn nắp | Bừa bãi |
| |
|---|---|
Gìn giữ | Thất thoát, mất mát |
Kệ cận | Xa lánh, xa cách |
Chật chội | Rộng thoáng |
Neo lại | Trôi đi |
Giới hạn | Vô biên |
Khép hở | Mở toang |
Tiết độ | Bừa bãi |
Tiết khí | Suy kiệt |
| |
|---|---|
Tiết lộ | Loan truyền |
Mẫu mực | Buôn thả |
Năm níu | Buôn xuôi |
Giam cầm | Tự do |
Nô lệ | Giải phóng |
Ngăn chặn | Làm tới |
Siết chặc | Nới lỏng |
Đóng gói | Mở thùng |
Ý nghĩa đối đãi tượng Tiết - Khốn : phép hoán vị
TIẾT
Chỉ dã. GIẢM CHẾ. Ngăn ngừa, tiết độ, chừng mực, kiềm chế, giảm bớt, nhiều thì tràn. Trạch thượng hữu thủy chi tượng: Tượng trên đầm có nước; tiết ra, nước trên đầm tràn ra nhưng cũng còn giữ lại phần nào, nên gọi là giảm bớt thôi.
KHỐN
Nguy dã. NGUYLO. quẫn, bị người làm ách, lo lắng, cùng khổ, mệt mỏi, nguy cấp, lo hiểm nạn. Thù kỷ đãi thời chi tượng: tượng giữ mình đợi thời.
|  |
|---|---|
Còn nước | Cạn khô |
Cầm cự | Nguy khốn |
Bình bình | Nghèo khổ |
Điều độ | Cố cày |
| |
|---|---|
Bình yên | Nổi loạn |
Kềm thắng | Thắng gấp |
Tù tội | Tra tấn |
Đất ruộng | Đất gò |
| |
|---|---|
Nước đục | Bùn sình |
Gọn gàng | Bầy hầy |
Cầm chừng | Dồn dập |
– | – |
Ý nghĩa đối đãi tượng Tiết - Lữ : phép biến hào
TIẾT
Chỉ dã. GIẢM CHẾ. Ngăn ngừa, tiết độ, chừng mực, kiềm chế, giảm bớt, nhiều thì tràn. Trạch thượng hữu thủy chi tượng: Tượng trên đầm có nước; tiết ra, nước trên đầm tràn ra nhưng cũng còn giữ lại phần nào, nên gọi là giảm bớt thôi.
LỮ
Khách dã. THỨ YẾU. Đỗ nhờ, khách, ở đậu, tạm trú, kẻ vào, gà gáy,ký ngụ b ên ngoài, tính cách lang thang, ít người thân, không chính. Ý nhân tác giá chi tượng: Tượng nhờ người mai mối; tạm thời, ngoài lề, phụ trợ.
|  |
|---|---|
Phòng ngủ | Phòng khách |
Phòng ốc | Hành lang |
Tù tội | Tự do |
Mức sức | Yếu sức |
| |
|---|---|
Vòng trong | Vong ngoài |
Dây cương | Yên ngựa |
Nghiêm cấm | Thả lỏng |
– | – |
| |
|---|---|
Đình chỉ | Tiếp tục |
Gia giáo | Bụi đời |
Nho giáo | Lãng tử |
– | – |
Biến thông
|  |  |  |
|---|---|---|---|
TIẾT | TRUÂN | THUẦN KHẢM | TRUNG PHU |
Chỉ dã. GIẢM CHẾ. Ngăn ngừa, tiết độ, chừng mực, kiềm chế, giảm bớt, nhiều thì tràn. Trạch thượng hữu thủy chi tượng: Tượng trên đầm có nước; tiết ra, nước trên đầm tràn ra nhưng cũng còn giữ lại phần nào, nên gọi là giảm bớt thôi. | Nạn dã. GIAN LAO. Yếu đuối, chưa đủ sức, ngần ngại, do dự, vất vả, phải nhờ sự giúp đỡ. Tiền hung hậu kiết chi tượng: Tượng trước dữ sau lành; khó khăn, gian nan, vướng víu. | Duyệt dã. HIỆN ĐẸP. Đẹp đẽ, ưa thích, vui hiện trên mặt, không buồn chán, cười nói, khuyết mẻ, hủy triết, lý thuyết. Hỉ dặt mi tự chi tượng: Tượng vui hiện trên mặt, khẩu
khí; chỉ nói năng, đổ bể, xuất khẩu, cửa, lời nói. | Tín dã. TRUNG THẬT. Tín thật, không ngờ vực, có uy tín cho người tin tưởng, tín ngưỡng, ở trong, ở giữa. Nhu tại nộinhi đắc trung chi tượng: Tượng âm ở bên tro ng mà được giữa; trung hư, tư tưởng tinh thần thôi, trung niên, nội bộ bên trong. |
Giảm | Vất vả, Gian lao | Nói, đẹp, biểu lộ | Uy tín |
Ngăn ngừa | Tai nạn | Gái đẹp | Ở trong lòng, nội bộ, tư tưởng |
Tiết ra | Yếu đuối, khó khăn | Lỗ chân lông | Bên trong, tin tưởng |
Điều độ | Khó | Ăn uống | Uy tín |
Giữ | Ngại ngừng | Mồm miệng | Trung niên, trung gian |
Tiết kiệm | Lúc khó khăn | Làm đẹp | Ở giữa |
Kềm giữ | Khó khăn | Lời nói | Ở trong |
Cửa sổ, Cửa lưới | Hư | Rách, gãy | Ở giữa |
Rò rỉ | Khổ sở | Nước, cửa nhà | Tin được, xài được |
Van vòi nước | Lờn | Chảy nước | Chính giữa, trung tâm, ngã ba |
Câu sấm
TIẾT - TRUÂN
- Chừng mực thì yếu đuối
- Giữ lại thì khổ
- Điều dưỡng ngượi bệnh
- Tiết kiệm khó khăn
- Điều hòa bị hư
- Điều kiện khó khăn
- Điều tiết gặp khó khăn
- Gian truần mới gìn giữ
- Giữ ngượi chịu khó
TIẾT - THUẦN ĐOÀI
Giữ gìn cái đẹp
Nói năng vừa phải
Điều tiết cửa khẩu
Giữ mồm giữ miệng
Giữ đồ bể
Tiết kiệm vẫn thiếu
Cửa nhỏ
Nhà nhỏ
Nữ biết tiết kiệm
TIẾT - TRUNG PHU
- Vừa phải có uy tín
- Chừng mực giàu bậc trung
- Giữ gìn tư tưởng
- Tràn bên trong
- Giữ gìn nội thất, trung tâm
- Chảy máu trong nội bộ
- Giảm niềm tin nội bộ
- Tin tưởng hạn chế
- Thờ cúng han chế